Voornaam wijzigen bij kinderen met gescheiden ouders: wie beslist?
Je kind draagt nog steeds de voornaam die je samen met je ex hebt gekozen, maar intussen voelt die naam niet meer goed. Misschien wil je kind zelf een andere voornaam of zorgt de huidige naam voor nare herinneringen. Dan is het logisch dat je er iets aan wilt doen. Maar wie beslist bij gescheiden ouders over een voornaamswijziging? En heb je altijd toestemming van je ex nodig? In dit artikel lees je hoe het zit.
Voornaamswijziging bij kinderen met gescheiden ouders: wat zegt de wet?
In Nederland kun je de voornaam van een kind alleen wijzigen via een officieel verzoek aan de rechtbank. Daarvoor heb je een advocaat nodig, die namens jou een verzoekschrift indient. Lees ook: Voornaamswijziging: kan het zonder tussenkomst van een rechter?
De rechter geeft uitsluitend toestemming als er sprake is van een voldoende zwaarwichtig belang. Met andere woorden: je moet aantonen dat de voornaamswijziging écht noodzakelijk is voor je kind (of in sommige gevallen voor jou als ouder/voogd).
Een verzoek omdat je de huidige voornaam “toch niet zo leuk vindt” is niet voldoende. Er moet meer aan de hand zijn, zoals:
Pesten of psychisch lijden: Wordt je kind structureel gepest vanwege zijn of haar voornaam en is het daardoor ongelukkig? Komt je kind elke dag verdrietig thuis doordat klasgenootjes de naam belachelijk maken? In zulke gevallen weegt het welzijn van het kind vaak zwaarder dan het belang om de oorspronkelijke voornaam te behouden.
Negatieve associatie: Soms krijgt een voornaam later een beladen betekenis. Bijvoorbeeld als de naam verwijst naar een geloof of cultuur waarvan men afstand heeft genomen, of als de naam is vernoemd naar iemand waarmee het contact ernstig is verslechterd. Bezorgt die associatie je kind of jullie als ouders veel verdriet, dan kan dat een reden zijn.
Fout of spelfout bij geboorteaangifte: Zit er een fout in de geboorteakte, bijvoorbeeld een spelfout in de voornaam? Dan kun je dit via de rechtbank laten corrigeren.
Dit zijn slechts voorbeelden. De rechter beoordeelt elke situatie afzonderlijk en kijkt of de reden zwaarwegend genoeg is. Het belang van het kind staat voorop: bij een minderjarige toetst de rechter extra kritisch of de wijziging in het belang van het kind is.
Belangrijk: alleen een ouder met ouderlijk gezag kan een verzoek indienen. Heeft de andere ouder geen gezag? Dan heeft die juridisch geen stem in deze beslissing.
Heb je toestemming van je ex nodig?
Zoals hierboven ook al kort benoemd: dat hangt af van de gezagssituatie:
→ Heb jij alleen het gezag? Dan mag je de aanvraag zelf indienen, zonder toestemming van je ex.
→ Hebben jullie gezamenlijk gezag? Dan moet je ex ermee instemmen. Dit heet een “verklaring van geen bezwaar”. Je ex hoeft niet per se enthousiast te zijn, maar mag in elk geval geen formeel bezwaar indienen.
Speelt de leeftijd van het kind mee?
Ja. Kinderen van twaalf jaar of ouder mogen hun mening geven tijdens de zitting en uitleggen waarom ze een andere voornaam willen. De rechter hecht daar vaak veel waarde aan. Jongere kinderen kunnen ook worden gehoord, afhankelijk van de omstandigheden.
In sommige gevallen wordt een bijzondere curator aangesteld, een onafhankelijke deskundige die het standpunt van het kind vertegenwoordigt. Het draait immers om het belang van het kind, niet alleen om de wens van de ouders.
Welke redenen accepteert de rechter?
Een voornaamswijziging wordt doorgaans toegestaan als het in het belang van het kind is, zoals bij:
Hevige emotionele belasting (trauma, negatieve herinneringen, psychische hinder)
Identiteitsproblemen (je kind voelt zich niet gezien of gehoord met de huidige voornaam)
Pestgedrag of schaamte (klasgenoten die je kind belachelijk maken om de voornaam)
Culturele of religieuze redenen (de naam past niet meer bij de huidige opvoeding)
In dit artikel lees je meer over wat de rechter niet accepteert: Verboden voornamen: wat mag wel en wat mag niet?
Hoe verloopt de procedure?
Een voornaam wijzigen – daar komt een juridische procedure bij kijken. Hieronder lees wat er gebeurt als je besluit om de voornaam van je kind officieel te laten veranderen:
1. Verzamelen van documenten
Denk aan de geboorteakte, een uittreksel uit de Basisregistratie Personen en eventuele verklaringen van een psycholoog of hulpverlener. Lees hier waarom we vragen naar je verhaal.
2. Indienen verzoek bij de rechtbank
Een advocaat van Voornaam Wijzigen Mag dient namens jou een verzoekschrift in, waarin staat waarom de wijziging noodzakelijk is.
3. Zitting bij de rechtbank
De rechter hoort jou en eventueel je ex-partner. Ook het kind zelf (als het oud genoeg is) kan zijn of haar mening geven.
4. Uitspraak van de rechter
Bij goedkeuring ontvang je een beschikking. Met dit document past de gemeente de voornaam van je kind aan in de basisregistratie. Lees hier hoelang een voornaamswijziging doorgaans duurt.
Wat kost het wijzigen van een voornaam?
Het wijzigen van een voornaam via Voornaam Wijzigen Mag kost € 1099. Dit is een vast bedrag, inclusief alle kosten. Er komt dus niets bij, ook niet als je advocaat namens jou naar de zitting gaat. De kosten bestaan uit:
Griffierechten (ongeveer € 331 voor 2025).
Advocaatkosten
Afschrift van je geboorteakte
Uittreksel uit de BRP
Btw
Daarnaast komen er kosten bij voor een nieuw rijbewijs of paspoort na de wijziging. Er is geen restitutie als het verzoek wordt afgewezen, dus bespreek vooraf met je advocaat hoe groot de kans op succes is. Lees ook: Waarom verschilt het bedrag voor een voornaamswijziging per gemeente?
Voornaam wijzigen bij kinderen met gescheiden ouders: veelvoorkomende misvattingen
Rondom het wijzigen van de voornaam van een kind bij gescheiden ouders bestaan veel misverstanden. De bekendste zijn:
“We zijn gescheiden, dus ik mag in mijn tijd alles zelf beslissen (inclusief naam wijzigen).”
Niet waar. Een scheiding betekent niet dat je alle beslissingen over je kind eenzijdig mag nemen. Hebben jullie gezamenlijk ouderlijk gezag? Dan blijven belangrijke beslissingen – zoals een voornaamswijziging – een gezamenlijke keuze, ook als jullie niet meer samen zijn.
Je kunt dus niet stiekem of eenzijdig de naam van je kind veranderen, zonder de ander hierin te betrekken. Wil je tóch een wijziging zonder instemming van je ex? Dan zul je de rechter moeten overtuigen dat dit in het belang van je kind is.
“Mijn ex werkt niet mee, dus het is bij voorbaat kansloos.”
Gedeeltelijk onwaar. Ja, het wordt lastiger als de andere ouder niet instemt, maar niet bij voorbaat onmogelijk. Je kunt bij de rechter vervangende toestemming vragen als je een zwaarwegende reden hebt en kunt aantonen dat het in het belang van je kind is. De rechter is wel kritisch en kiest bij twijfel vaak voor de status quo, dus overweeg ook alternatieven zoals het toevoegen van een extra voornaam.
“Als één ouder geen gezag heeft, telt zijn mening helemaal niet meer.”
Juridisch klopt dit: een ouder zonder gezag heeft geen formeel beslissingsrecht. Maar in de praktijk kan het anders liggen als deze ouder nog contact met het kind heeft en een belangrijke rol speelt in het leven van het kind. De rechter kan dit meenemen in de beoordeling, en ook voor het kind kan het emotioneel van belang zijn hoe beide ouders erin staan.
“We kunnen de naam van ons kind gewoon bij de gemeente wijzigen, toch?”
Nee. Voor een achternaamswijziging kun je bij Justis een aanvraag doen, maar een voornaamswijziging loopt altijd via de rechtbank en een advocaat. De gemeente kan alleen administratieve fouten corrigeren, zoals een spelfout in de geboorteakte.
Zo pak je het aan: ons advies
Ga niet overhaast te werk. Een voornaam is ontzettend belangrijk voor de identiteit van je zoon of dochter. Neem daarom de tijd om:
Het gesprek aan te gaan met je ex-partner (áls jullie samen gezag hebben).
Een ervaren advocaat van Voornaam Wijzigen Mag in de arm te nemen die je door de procedure loodst.
Je kind zelf te betrekken, zéker als het oud genoeg is om een eigen mening te vormen.
Wil je weten hoe groot jouw slagingskans is? Of wil je eerst checken of je reden sterk genoeg is? Onze advocaten van Voornaam Wijzigen Mag helpen je graag. Zij hebben veel ervaring met voornaamswijzigingen en weten precies waar rechters op letten. Zo sta je er niet alleen voor in deze procedure.
Meer weten? Vul vandaag nog het startformulier in om jouw situatie te bespreken. Liever een keer te veel vragen dan een belangrijke stap over het hoofd zien. Je kind verdient een naam waar hij of zij zich écht goed bij voelt – en wij helpen je daar graag bij.
Veelgestelde vragen voornaam wijzigen bij kinderen met gescheiden ouders
-
Nee, een stiefouder kan niet zelfstandig een verzoek indienen voor de voornaamswijziging van een kind. Dit recht is voorbehouden aan de ouder(s) met ouderlijk gezag.
Een voogd daarentegen kan in sommige gevallen wél een verzoek doen. Dit hangt af van de specifieke situatie. Heeft de voogd de volledige zeggenschap over het kind (bijvoorbeeld na overlijden van beide ouders of door een rechterlijke beslissing)? Dan kan hij of zij optreden als wettelijke vertegenwoordiger en de voornaamswijziging aanvragen. Heb je twijfels over de gezagssituatie en jouw rechten hierin? Dan is het slim om juridisch advies in te winnen.
-
Ja, dat kan. Maar voordat je in beroep gaat, moet je je goed afvragen: waarom heeft de rechter het afgewezen? Rechters wijzen een verzoek tot voornaamswijziging meestal af als:
Het belang van het kind onvoldoende is aangetoond.
De reden niet zwaarwegend genoeg is.
Er onvoldoende bewijs is, zoals verklaringen van een psycholoog of school.
De andere ouder bezwaar heeft gemaakt en het belang van het kind niet overtuigend opweegt tegen dat bezwaar.
Wordt je verzoek afgewezen, dan kun je in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Dit moet binnen drie maanden na de uitspraak. Hier komt een nieuwe rechter naar je zaak kijken, maar let op: je moet echt met sterker bewijs komen. Je kunt niet zomaar opnieuw hetzelfde verhaal vertellen en hopen op een andere uitkomst.
Een andere optie: opnieuw een verzoek indienen, maar dan beter onderbouwd. Soms is dat slimmer dan meteen in hoger beroep gaan. Werk aan een steviger dossier, verzamel extra verklaringen en laat een ervaren advocaat van Voornaam Wijzigen Mag meekijken naar de zwakke punten van je eerdere verzoek.
